Enflasyon verilerinin açıklanmasıyla netleşen memur ve memur emeklisi maaş zamları sonrasında işçi emeklisiyle aradaki farka yönelik çalışma devam ediyor. Bütçe dengelerini bozmadan, enflasyonla mücadele de zora girmeden düzenlemenin tamamlanmasına çalışılıyor. EYT düzenlemesinin maliyeti de dikkat çekerken, emekli ek zammında son durum ne?
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2023 Aralık ayı enflasyon verilerine bakıldığında emeklilerin 2023 zammı memur ve memur emeklileri için toplu sözleşmeyle ilk 6 ay için yüzde 15 zam ekle yüzde 49,25 oluyor. SSK ve Bağ-kur emeklilerinde de yüzde 37,57 enflasyon oranında zam hesaplanıyor.
İşçi ve memur emeklilerinin zam farkı 11,7 olurken, farkın giderilmesi için beklentiler artıyor.
NTV’nin aktardığına göre, ‘zam oranı eşitlensin’ beklentileri kalabalıklaşırken, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı da çalışmalarını hızlandırdı.
Çalışmanın Cumhurbaşkanlığı Kabine toplantısında değerlendirilmesi beklenirken, emekli zamlarıyla düzenlemesinde seçenekler çoğul oluyor.
Kök maaşı, en düşük emekli maaşı olan 7 bin 500 liranın altında kalıp Hazine tarafından maaşı tamamlananlar için atılacak adım öne çıkıyor.
En düşük emekli maaşının 10 bin TL’nin üstüne çıkarılması gündemde olurken, bu artışın Hazine’de destek alan kapsamdaki emekli sayısını 4 milyon 900 bin kişiden 5 milyon 200 bine yükselteceği görülüyor.
En düşük emekli maaşının, 11 bin 500 TL olması halinde emeklilerin yarısından fazlası yani yüzde 55’i ‘en düşük maaş alan’ gruba girecek.
İşçi ve memur emeklilerinin zam oranının eşitlenmesi halinde de yıl ortasındaki zamda SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin lehine 5,5 puanlık zam farkı oluşacak.
Merkez Bankası’nın enflasyon hesaplamalarındaki projeksiyonların gerçekleşmesi halinde ocak-haziran döneminde enflasyon yüzde 24 olursa işçi, esnaf ve çiftçi emeklileri yüzde 24, memur emeklileri ise toplu sözleşme nedeniyle yüzde 18,6 oranında temmuz ayında zam alacak. Bu da farkın tere dönmesi demek oluyor.
Emekli maaşlarına ek zam gelir mi?
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın nihai kararına bağlı olan emekli maaş zamlarında düzenleme yapılmasıyla memur emeklilerine yüzde 49,25 olan 2024 zammına karşılık, SSK ve Bağ-Kur emeklilerine yüzde 44-45 zam verileceği, temmuz ayındaki farkın da bertaraf edileceği hesaplanıyor.
Alternatif seçenekte SSK ve Bağ-Kur emeklisinin 5 puan ilave zamla en düşük maaş olan 7 bin 500 lira altında kalan maaşlarına iyileştirme yapılması ve 5 milyona yakın emeklinin zam oranının yüzde 49,25’e çıkarılabileceği konuşuluyor.
Emekli zamlarındaki formüllerin bütçe dengeleri ve enflasyonla mücadeleye etkileri de önemli olurken, EYT düzenlemesinin maliyetine dikkat çekiliyor.
2024 yılında ise EYT’lilerin maaş ve ikramiyelerinin maliyeti 360 milyar TL olacak. Prim ödemelerindeki eksilmeyle bu maliyetin 500 milyar liraya çıkması hesaplanıyor.
EYT maliyetinin boyutuna bakarak ekonomi yönetiminin bütçe dengesi ve enflasyon hedefini düşünerek emekli zamlarında düzenlemelere sıcak bakmadığı konuşulurken, son karar Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın olacak.
Masada en düşük emekli aylığı için formüllerden biri de seyyanen zam oluyor.
2024 yılının ilk Kabine Toplantısı’nda emekli zam formülleri masada olacak.
Hürriyet’te de Fulya Soybaş’ın yazdığına göre, Sosyal Güvenlik Müşavirleri Derneği Başkanı Emin Yılmaz, aradaki yüzde 12’lik farkın Erdoğan’ın talimatıyla bir kerelik herkese eşit refah payı verilmesiyle kapatılacak.
Ankara kulislerine göre de köşesinde “Doğrudan kök maaşlara yansıyacak 5-10 puanlık bir refah payı çalışması masada. Emekli zammı için yüzde 45 ve 50 oranı gündemde” denildi.
