Nurdoğan ARSLAN ERGÜN
Küresel ticaretteki durgun seyre rağmen Türkiye ekonomisinde yatırım, üretim, istihdam ve ihracatın 2023 yılında devam ettiğini söyleyen Ticaret Bakanı Ömer Bolat, 2024 yılı Şubat ayı verilerinin de olumlu seyrine işaret etti. Şubat ayında yüzde 13.6’lık ihracat artışı yaşanırken ithalatın ise yüzde 8.5 oranında gerileme ile 28 milyar 87 milyon dolar olarak gerçekleştiğini kaydetti. Böylece, şubat ayında dış ticaret açığının bir önceki yıla göre yüzde 42,3 oranında gerileyerek 7 milyar dolara indiğini aktaran Bakan Bolat, ihracatın ithalatı karşılama oranının ise 14,6 puan artarak yüzde 75,1 olarak gerçekleştiğini belirtti.
Geçen yılın mayıs ayında 60,1 milyar dolar olarak gerçekleşen yıllıklandırılmış cari işlemler açığının aralık ayı itibariyle 45,2 milyar dolara gerilediğini hatırlatan Bakan Bolat, cari açığının şubat ayı verileriyle 32 milyar doların altında gerçekleşeceğini dile getirdi. Cari işlemler açığındaki kapanma ile döviz baskının daha da azalacağını ifade eden Bakan Bolat, “Döviz kuruna olan baskı azalacak. İhracatçımız, büyük atılım yolculuğuna devam edecek” dedi.
“Bütçemizin yüzde 60’ını destek için ayırdık”
Bakanlık olarak yerli ve milli sanayinin iş yapma potansiyelini artıracak çözümler geliştirmeye devam ettiklerini söyleyen Ömer Bolat, yerli üretime zarar verecek her türlü haksız ithalatı önlemeye devam edeceklerini de vurguladı. Bakan Ömer Bolat, “İhracatçılarımız bütün dünyayı tarayıp yeni pazarlar bulmaya devam etsinler. Bakanlık bütçemizin yüzde 60’ı ihracatçılarımıza destek için ayrılıyor” diye konuştu.
2024 Şubat ayı dış ticaret rakamlarında ihracatın bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 13,6 oranında artarak 21 milyar 86 milyon dolar gerçekleştiğini açıklayan Bakan Bolat, şu bilgileri verdi: “Şubat ayı itibarıyla son 12 aylık ihracat ise yüzde 1,6 oranında artışla 258,7 milyar dolar olarak gerçekleşerek 2023 yıl sonundaki tarihi rekor düzey bir kez daha aşıldı. 2023 yılı Haziran ayından itibaren ihracatımızda artış eğilimi kaydedildi.
Eylül ayı hariç her ay tarihimizin en yüksek aylık mal ihracat değerine ulaşıldı. Çok şükür, 2024’te 267 milyar dolar mal ihracatı hedefine ilerlerken şubat ayında da bu trend devam etti.” Bakan Bolat, 2023 Mayıs ayında 376,4 milyar dolar olan yıllıklandırılmış ithalatın ise bu yılın şubat ayında 351,8 milyar dolara gerilediğini açıkladı.
2023 Mayıs ayında 122,2 milyar dolar olan dış ticaret açığının, 2024 Şubat’ta 93 milyar dolara gerilediğini kaydeden Bakan Bolat, şunları söyledi: “2023 Mayıs ayında yüzde 67,5 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2024 Şubat ayında yüzde 73,6’ya yükseldi. Şubatta ihracatın ithalatı karşılama oranı, yüzde 75,1 seviyesinde gerçekleşti.”
Aldıkları tedbirler sonucu altın ithalatının ocak-şubat döneminde, 2023’ün aynı dönemine göre yüzde 75,5 azalarak 2,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiğini açıklayan Bakan Ömer Bolat, enerji ithalatının ise yüzde 19,8 oranında azalışla 12,5 milyar dolar olduğunu aktardı. Bakan Bolat, “2023 yılında yüzde 82,5 oranında artış gösteren motorlu kara taşıtları ithalatının ocak-şubat dönemi artış hızı ise yüzde 29,7’e geriledi” dedi.
Yılın ilk 2 ayında AB’den ithalatın 17,2 milyar dolar olarak gerçekleştiğini aktaran Ticaret Bakanı, bu dönem ithalatındaki ilk 5 ülkeyi Rusya, Çin, Almanya, ABD ve İtalya olarak sıraladı. Ocak-şubat döneminde TL ile yapılan ithalatın ise yüzde 38,2 oranında artarak 151,6 milyar TL olduğunu açıklayan Bakan Bolat, “Bu artış, cari işlemler açığımızın finansmanı açısından olumlu bir gelişme” diye konuştu.
Yeşil dönüşüme 10 milyon TL destek
Öte yandan bakanlık olarak fuar katılımlarında ihracatçıların daha etkin desteklenmesi için şubat ayında mevcut desteklerde güncelleme yaptıklarını dile getiren Bakan Bolat’ın verdiği bilgilere göre, üreticiler için bir takvim yılında desteklenecek yurt dışı fuar katılımı sayısı 5’ten 10’a yükseltildi ve yurt içi fuar desteğinde, ilk kez düzenlenen yurt içi fuarlar destek kapsamına alındı.
“İhracatçı firmalarımıza yeni finansman kapıları açmak için çalışmalarımıza devam ediyoruz” diyen Bakan Bolat, bu doğrultuda, yüksek-orta yüksek teknolojili ürün ihracatı ve pazar çeşitlendirmesi stratejilerini destekleyecek yeni bir finansman paketini Türk Eximbank ile iş birliği içerisinde hazırladıklarını ve yakın bir zamanda duyuracaklarını bildirdi.
Bakan Ömer Bolat, ihracatçılara yönelik Yeşil Mutabakata Uyum Projesi Desteği kapsamında şirketler tarafından alınan danışmanlık hizmeti giderlerini 5 yıl süresince yüzde 50 oranında ve toplamda 10 milyon TL’ye kadar destekleyeceklerini belirtti. Bakan Bolat, “İnovasyon-yatırım-üretim-ihracat-istihdam-adil bölüşüm önümüzdeki dönemde temel önceliklerimiz olacak” dedi.
“Reeskont kredisinde yakında bir müjdemiz olacak”
Ticaret Bakanlığı olarak, iş dünyasına ihtiyaç duydukları her türlü desteği vermeye devam ettiklerini söyleyen Bakan Ömer Bolat, 2023’te mal ve hizmet ihracatına yönelik 11,7 milyar TL destek sağladıklarını, 2024’te bu rakamı iki katına çıkaracaklarını bildirdi.
Türk Eximbank’ın 2023 yılında ihracata yönelik toplam 42 milyar dolar destek sağladığını kaydeden Bolat, bu yıl Eximbank’ın ihracatçılara 50 milyar dolarlık finansman desteği sağlayacağını belirtti. Bakan Bolat, “İGE AŞ ile de 25 Şubat tarihi itibariyle 65.3 milyar TL’lik kefalet sağladık. Merkez Bankamız ile yürüttüğümüz ortak çalışmalar neticesinde, reeskont kredilerinin günlük limitini 10 kat artışla 3 milyar 50 milyon TL’ye çıkardık. Reeskont kredileriyle ilgili önümüzdeki günlerde bir müjdemiz daha olacak” dedi.
“İngiltere ile müjdeli gelişmeyi yakında duyuracağız”
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, yaklaşık 10 gün sonra Almanya ve İngiltere’de önemli temaslar yapacakları bilgisini vererek, “İngiltere müjdeli bir gelişmenin de kamuoyu duyurusunu yapacağız” diye konuştu.
